‘Door te kijken naar wat iemand kan, maak je inclusiviteit een prioriteit’

Nieuwsbericht | 27-09-2022 | 11:42

Uniforme afspraken maken

Voor werkgevers die in meerdere arbeidsmarktregio’s actief zijn is het lastig om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen, omdat de uitvoering en regelingen per regio en gemeenten kunnen verschillen. Als adviseur bij het Landelijk WSP Gemeenten werkt Van de Looij samen met werkgevers aan één set met afspraken. Zodat landelijke werkgevers makkelijker mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kunnen aannemen. 

Het was wel een uitdaging om te komen tot één vaste set van afspraken voor elke landelijke werkgever. ‘Dat gaat lastig worden, zeiden veel mensen om mij heen tegen me’, vertelt Van de Looij. ‘Alles is gedecentraliseerd en iedereen werkt op een eigen manier.’ Maar inmiddels ligt er een indrukwekkende lijst van landelijke afspraken met werkgevers. Het gevolg: meer verbindingen en meer matches. Het bleek gemakkelijker en minder tijdrovend voor de arbeidsmarktregio’s en werkgevers om na centrale afspraken te schakelen. 

Inclusiviteitsgedachte

Bij het voeren van gesprekken met werkgevers benadrukt Van de Looij altijd hoe belangrijk het is om te beseffen dat mensen niet altijd in het hokje van een profiel passen. ‘Sommige mensen hebben bijvoorbeeld geen recente werkervaring of een bepaald diploma’, legt ze uit. ‘Als een werkgever openstaat voor een bredere doelgroep van kandidaten kan het gemakkelijker worden de werkzaamheden gedaan te krijgen.’ In sommige gevallen betekent dat mensen aannemen die meer begeleiding nodig hebben op het werk of mensen voor wie een baan wat meer maatwerk is. 

Voordat een werkgever aanklopt bij het Landelijk WSP Gemeenten zijn er wel een aantal criteria waaraan hij moet voldoen. Dat een werkgever openstaat voor de inclusiviteitsgedachte is belangrijk. Mensen een kans geven die niet in het hokje van een profiel passen, is onderdeel van die inclusiviteitsgedachte. Als werkgevers daar nog niet over nagedacht hebben, is er eerst huiswerk voor hen, stelt Van de Looij. 

Vacatures en competenties

Van de Looij kijkt ook samen met een werkgever naar de vacatureteksten. ‘Soms staan er veel eisen in de vacature, maar wordt er niet vermeld wat iemand gaat doen en of die eisen echt nodig zijn om bepaalde taken uit te voeren. Flexibiliteit kan bijvoorbeeld een eis zijn, maar wat is flexibiliteit? Gaat het over verschillende locaties waar diegene naartoe moet reizen of gaat het over schakelen tussen verschillende werkzaamheden?’ Een mismatch kan verder ontstaan omdat werkgevers soms alleen kijken naar diploma’s en werkervaring, stelt Van de Looij. VUM kan daar volgens haar een belangrijke rol in spelen, omdat daar input over competenties voor nodig is. 

Overstijgend denken binnen en buiten de regio

Van de Looij omschrijft haar werk vooral als ‘werken aan de voorkant’. ‘De regie ligt weliswaar bij gemeenten, maar daardoor verlies je soms mogelijkheden buiten de arbeidsmarktregio uit het oog.’ Ze geeft een voorbeeld van een werkgever die een nieuwe vestiging opent bij het station in Breda, waarvan de vacatures in Tilburg niet op de radar staan omdat Tilburg buiten de arbeidsmarktregio West-Brabant valt. Terwijl Tilburg maar tien minuten met de trein is vanaf Breda. ‘Als VUM ervoor kan zorgen dat die informatie wel naar boven komt, is dat natuurlijk interessant voor de uitvoering van iedereen die aan de bemiddeling werkt’, aldus Van de Looij. 

Maatwerk en persoonlijk contact

Een Nederlandse bouwmarkt geeft het goede voorbeeld als het gaat om samenwerking en inclusief werkgeversschap, vindt Van de Looij. Met vestigingen in heel het land kan het lastig zijn om in alle regio’s mensen te vinden voor openstaande vacatures. In plaats van met gebruikelijke vacatures, werkt de bouwmarkt daarom ook met een overzicht waarin wordt omschreven wat de werkzaamheden zijn en hoeveel uur er staat voor de diverse taken. Op die manier trekt de bouwmarkt een bredere doelgroep aan, kan de baan aangepast worden op de beschikbare kandidaat en kunnen er zo meer matches ontstaan. 

Wat altijd belangrijk blijft, benadrukt Van de Looij, is het persoonlijke contact. ‘VUM kan veel bijdragen, maar werken in de arbeidsmarkt vereist maatwerk en het opbouwen van een relatie tussen werkgever en bemiddelaar. Aan de ene kant moet men een kandidaat goed kennen om te weten of een functie goed bij iemand past. Aan de andere kant moet een werkgever de identiteit en mogelijkheden van de organisatie goed voor ogen hebben en iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt goed kunnen opvangen.’

Aandacht voor wat mensen kunnen

Voor Van de Looij is dat uiteindelijk waar ze naar streeft: werkgevers die geholpen zijn met een goede match, de regio of gemeente helpt iemand aan het werk en de kandidaat is blij met een passende werkplek. ‘Wij zijn een klein onderdeel van het grote geheel, maar door samen te werken met landelijke werkgevers en arbeidsmarktregio’s hopen we dat we nog meer groeien naar een inclusieve samenleving waar meer mensen kunnen meedoen en er aandacht is voor wat mensen kunnen in plaats van wat niet ze niet kunnen.’ 

Het zou daarbij niet moeten uitmaken uit welke regio iemand komt voor een bepaalde baan, of dat diegene al een paar jaar geen werk heeft terwijl competenties best aanwezig zijn, voegt Van de Looij daaraan toe. ‘Als je kijkt naar wat iemand kan, maak je inclusiviteit een prioriteit. En daar doe ik het voor.’ Eén centrale manier waarop geregeld wordt dat iemand die wil werken gekoppeld wordt aan een plek waar er werk is, zou mooi zijn om dat te bevorderen. Het is nog geen werkelijkheid, lacht ze. ‘Maar misschien is VUM een stap in die richting.’

VUM wil de gezamenlijke dienstverlening op de arbeidsmarkt makkelijk maken. Zo helpt het Werklandschap van de VNG om een gemeenschappelijk denkkader en taal te creëren, met ruimte voor lokale verschillen in beleid, doelgroepen en inzet van middelen. Het verbeeldt welke dienstverlening gemeenten bieden om werkzoekenden te begeleiden naar (on)betaald werk en welke dienstverlening werkgevers wordt geboden om te komen tot de beste kandidaat op hun vacature. Maar waarom is dat eigenlijk zo belangrijk? In een reeks van zeven interviews nemen we je mee in de praktijk van de dienstverlening.